شهین پزشکی دایره المعارف دوخت های سنتی ایران

این بانوی هنرمند برای کسب مهارت در انواع دوخت به نقاط مختلف ایران سفر کرده و روش صحیح و اصولی دوخت‌ها را از زنان و اساتید بومی هر منطقه فراگرفته است.
شهین پزشکی دایره المعارف دوخت های سنتی ایران

استاد شهین پزشکی

طی مطالعاتی که درباره این هنرمند داشتم کلمه دایره المعارف به ذهنم رسید. چراکه مهارت و سوابق این بانو در حرفه دوخت های سنتی از همه جهات کامل و قابل مراجعه می آمد.

شهین پزشکی متولد 1377 شهر مشهد، نویسنده، پژوهشگر و مدرس دوخت های سنتی ایرانی است. این استاد به انواع دوخت در رشته های سوزن دوزی از جمله ابریشم دوزی، پته دوزی، سرمه دوزی، تکه دوزی، مروارید دوزی، بلوچ دوزی، نقده دوزی، پیله دوزی، منجوق دوزی، گلدوزی های برجسته، گلابتون دوزی و قلاب دوزی تسلط کامل دارد. این بانوی هنرمند برای کسب مهارت در انواع دوخت به نقاط مختلف ایران سفر کرده و روش صحیح و اصولی دوخت‌ها را از زنان و اساتید بومی هر منطقه فراگرفته است. در ادامه مطلب به بررسی تالیفات ارزنده شهین پزشکی، فعالیت های فردی و همکاری‌های گسترده‌ و حضور پر رنگ این بانوی هنرمند در نمایشگاه های داخلی و خارجی و نمایشگاه های فردی‌اش  می پردازیم.

 

تدوین الفبا آموزشی انواع دوخت ها توسط شهین پزشکی

شهین پزشکی برای اولین بار در ایران برای انواع دوخت ها الفبا آموزشی کاملی تدوین کرد و به پژوهشکده سازمان آموزش فنی و حرفه ای کشور ارائه داد. این الفبا آموزشی، تحولی در شیوه آموزش دوخت های سنتی ایجاد کرد. چراکه در گذشته دوخت های سنتی به صورت یک تک درس آموزش داده میشدند و بعد از این تحول، هنرجویان توانستند در رشته مورد علاقه خود به صورت تخصصی و متمرکز به یادگیری بپردازند. بعد از تنظیم این استاندارهای آموزشی توسط شهین پزشکی، دوخت های ستنی در تمام مراکز آموزشی دولتی و خصوص سرتاسر کشور به این شیوه تدریس شدند.

پژوهش‌ها و تالیفات شهین پرشکی

شهین پزشکی در دوخت های سنتی ایران تحقیق و پژوهش های بسیاری داشته و در راستای همین تحقیقات معتقد است فرم سرو استفاده شده در نمادهای هخامنشی با سرو استفاده در طرح های ایرانی متفاوت است و بته جقه همایونی همان سرو کشیده است که در طی زمان خمیده شده و فرم جدیدی به خود گرفته. وی با استاد بر پژوهش‌هایش لندره دوزی را نوعی از سوزن دوزی و هنر معرق پارچه می داند که همراه با طرح و نقش های ایرانی مانند گل شاه عباسی و نقوش ختایی و اسلیمی در شمال کشور رواج داشته است. او همچنین در حوزه رنگرزی سنتی، کاربرد شش رنگ اصلی لاکی، لاجوردی، نیلی، سفید، گلناری، آتشی و ماشی در مناطق مختلف ایران را مرتبط با روحیه مردم هر منطقه می داند.

لیست تالیفات شهین پزشکی

  • آموزش سرمه دوزی(دفتر تخست)، انتشارات آهنگ و قلم
  • طرح هایی برای سوزندوزی، انتشارات آهنگ و قلم
  • آموزش شبکه دوزی ها، انتشارات سازمان آموزش فنی و حرفه ای کل کشور
  • ابریشم دوزی های ایرانی، انتشارات فرهنگستان هنر
  • کتاب های پژوهشی و آموزشی در زمینه سوزندوزی های ایرانی
  • تالیف مقالات پژوهشی و چاپ آن ها در نشریات علمی و فرهنگی و آموزشی سوزندوزی پایه نهم هنرستان
  • تالیف مباحث روش تدریس برای دبیران آموزش و پرورش کل کشور
  • تالیف سر فصل های درسی و مشخصات کلی برنامه و سر فصل دروس دوره کاردانی حرفه ای دوخت های سنتی ایران به روش اجرای نیمسالی برای وزارت علوم و تحقیقات و فناوری دانشگاه جامع علمی
  • تالیف پروپوزال ابریشم دوزی های ایرانی
  • تالیف پروپوزال دایره المعارف دوخت های سنتی ایرانی
  • تالیف پروپوزال های سوزندوزی الموت

و...

 

نمایشگاه های خارجی

شهین پزشکی در نمایشگاه های خارجی متعددی شرکت داشته است و برخی از آن ها عبارتند از:

  • قرقیزستان
  • قزاقستان
  • ترکمنستان(مرو_عشق آباد)
  • پاکستان(اسلام آباد، گالری و مرکز تأتر و هنر)
  • NCAپاکستان (اسلام آباد، دانشگاه هنر)
  • پاکستان(لاهور، گالری هنری الحمرا دانشگاه هنر پنجاب)
  • بنگلادش(داکا)
  • ترکیه(طرابوزان، مجموعه تاریخی شهر)
  • ترکیه( ازمیر، محل برگزاری نمایشگاه های سراسری شهر)
  • کنیا(نایروبی)
  • اندونزی(جاکارتا، موزه هنرهای معاصر)
  • اسپانیا(مادرید)
  • رومانی( بخارست،کتابخانه مرکزی شهر بخارست)
  • هند
  • UPفیلیپین، دانشگاه ملی مانیل
  • فیلیپین، گالری هنر ریزال پارک
  • فیلیپین، دانشگاه سنت توماس

 

نمایشگاه های داخلی و انفرادی

  • نخستین نمایشگاه انفرادیبه مناسبت هفته صنایع دستی در نگارختنه میرک مشهد
  • برگزاری نمایشگاه انفرادی به مناسبت روز جهانی جهانگردی
  • برپایی غرفه های میراث فرهنگی در نمایشگاه بین المللی مشهد به مناسبت هفتمین نمایشگاه بزرگ ایرانگردی و جهانگردی
  • نمایشگاه ایرانگردی و جهانگردی شیراز
  • نمایشگاه ارائه پوشاک محلی خراسان در جزیره کیش
  • نمایشگاه انفرادی در نگارخانه میرک مشهد
  • برگزاری نمایشگاه انفرادی به مناسبت اولین همایش بانوان هنرمند هنرهای سنتی استان خراسان
  • برگزاری نمایشگاه انفرادی به مناسبت روز ایرانگردی و جهانگردی
  • شرکت در دومین نمایشگاه سراسری صنایع دستی در اراک به صورت انفرادی
  • شرکت در همایش بنیاد ایران شناسی و برگزاری نمایشگاه جانبی به صورت انفرادی در تهران
  • شرکت در سومین نمایشگاه ایرانگردی و جهانگردی و صنایع دستی
  • برگزاری نمایشگاه انفرادی در موزه ایارن باستان به نام سوزندوزی های ایرانی از صفویه تا کنون
  • برگزاری نمایشگاه انفرادی با عنوان ابریشم دوزی های مسیر جاده ابریشم در گالری رضوان
  • برگزاری نمایشگاه انفرادی به نام ساویس در گالری پارسه
  • برگزاری نمایشگاه انفرادی در گالری پارسه مشهد با عنوان سوزندوزی های ایران و تلفیق آن ها با پوشاک امروزی
  • برگزاری نمایشگاه انفرادی در مرکز آموزش عالی آموزش و پرورش خراسان به مناسبت گرامی داشت مقام معلم

سوابق و فعالیت ها

شهین پزشکی در عرصه هنر و حرفه خود فعالیت های بسیاری در جهت رشد و گسترش و استفاده هرچه تمام تر از مهارت و دانش خود داشته است که در ادامه می توانید برخی از این سوابق را مطالعه کنید.

فعالیت های آموزشی و پژوهشی

  • عضو کمیته ارزشیابی هنرمندان هنرهای سنتی
  • عضو کمیته پژوهشی تدوین استاندارهای آموزشی سازمان آموزش فنی و حرفه ای کل کشور
  • سر گروه رشته دوخت های سنتی ایران در دانشگاه جامع علمی کاربردی
  • بنیانگذار رشته دوخت های سنتی ایران در وزارت علوم، تحقیقات و فناوری دانشگاه جامع علمی و کاربردی
  • مدرس دانشگاه شریعتی در رشته دوخت های تزئینی
  • مدرس دانشگاه علم و فرهنگ عظیمیه کرج در رشته سوزندوزی های سنتی ایران
  • مدرس آموزشکده فنی و حرفه ای کرج
  • موسس کارگاه سوزندوزی در خانه ملک مشهد
  • تدریس به دبیران و سر گروهان هنر سراسر کشور در زمینه سوزندوزی های سنتی

و...

فعالیت در صدا و سیما

  • بازی در فیلم مستند دست ها و نقشه ها با موضوعیت سوزندوزی های ایرانی
  • بازی در فیلم مستند نقش درخت ارس در هنر و صحبت در خصوص نقش درخت و اجزا و عناصر طبیعت در سوزندوزی های و ابریشم بافی های کلات نادری
  • اجرای مصاحبه های زنده و اجرای برنامه در صدا و سیما در برنامه های مختلف و شبکه های پرس تی وی، شبکه آموزش، شبکه مستند و شبکه سه
  • اجرای برنامه آموزشی در برنامه به خانه بر می گردیم در رشته تکه دوزی، روبان دوزی و سرمه دوزی

و...

سوابق مدیریتی

  • موسس نخستین موزه تخصصی سوزندوزی و پوشاک محلی در خانه ملک وکیل آباد مشهد
  • موسس و مدیر اولین اموزشگاه دوخت های سنتی ایارن در کل کشور در شمهد
  • سر دبیر نشریه داخلی سازمان آموزش فنی و حرفه ای کشور مشهد
  • مدیر عامل انجمن صنفی آموزشگاه های ازاد خراسان رضوی
  • مدیر عامل و عضو هیات مدیره اتحادیه بازرگانی صنایع دستی استان خراسان رضوی
  • مدیر عامل و عضو هیات مدیره اتحادیه بازرگانی صنایع دستی استان خراسان رضوی
  • مدیر بازارچه چهار سوق هنر کوهسنگی

و...

همکاری ها

  • همکاری با سازمان ایرانگردی و جهانگردی در برگزاری نمایشگاه های هفته های فرهنگی و گرامیداشت مقام زن
  • همکاری با سازمان میراث فرهنگی در بزرگداشت هفته میراث فرهنگی
  • همکاری با سازمان صنایع دستی در برگزاری نمایشگاه و همایش در هفته بزرگداشت صنایع دستی
  • همکاری با آموزش و پرورش در آموزش های ضمن خدمت تهران، مشهد و کرج
  • همکاری با سازمان آموزش فنی و حرفه ای کل کشور در تنظیم و تالیف استاندارهای آموزشی و کتاب های پژوهشی
  • همکاری با سازمان فرهنگ و ارتباطات در برگزاری نمایشگاه هایی به مناسبت هفته های فرهنگی ایران در خارج از کشور
  • همکاری با کمیسیون امور بانوان زیر نظراستانداری خراسان
  • همکاری با کمیته زندانی های پس از خروج در زمینه آموزش مهارت و ایجاد کارگاه های تولیدی برای زنان جویای کار و سرپرست خانوار

و...

لازم به ذکر است که این هنرمند فرهیخته در مراسمات و المپیادها در مقام داوری نیز فعالیت داشته اند.