بهرام الیاسی؛ نقاش فلزها

بهرام الیاسی از ایام ابتدایی زندگی‌اش متوجه علاقه خود به هنر نقاشی شد و مشغول یادگیری این حرفه شد. بعد از آن با دنیای قلمزنی آشنا شد و این حرفه نیز مانند نقاشی شوق و اشتیاق زیادی برای او ایجاد کرد و موجب شد به سرعت آن را بیاموزد.
بهرام الیاسی؛ نقاش فلزها

بهرام الیاسی

قبل از هرچیز جالب توجه ترین نکته ای که درباره این هنرمند برایم وجود داشت را مطرح می کنم. بسیاری از ما در هنگام انتخاب مسیر شغلی زندگی ممکن است بین چند علاقه و تمایل سردرگم شویم. این انتخاب ها به قدری مهم هستند که شاید ماه ها و سال ها افکارمان را به خود مشغول کنند. در چنین مواقعی هرکس با توجه به شرایط و اهدافش نسخه ای برای خود می پیچد و این نسخه هرچقدر هوشمندانه تر پیچیده شود قطعا رضایت بیشتری به همراه خواهد داشت. استاد بهرام الیاسی در مواجه با چنین سردرگمی هایی انتخاب مبتکرانه ای داشتند. بهرام الیاسی از ایام ابتدایی زندگی‌اش متوجه علاقه خود به هنر نقاشی شد و مشغول یادگیری این حرفه شد. بعد از آن با دنیای قلمزنی آشنا شد و این حرفه نیز مانند نقاشی شوق و اشتیاق زیادی برای او ایجاد کرد و موجب شد به سرعت آن را بیاموزد. در آخر تصمیم گرفت با تلفیق این دو هنر دست به نقاشی به روی فلز به جای بوم و کاغذ ببرد و سبک شخصی خود در قلمزنی را دنبال کند. او با این روش موفق شد در مسیر زندگی‌اش به هردو علاقه ای که در خود دیده بود بپردازد.

 

 بهرام الیاسی استاد قلمزنی

بهرام الیاسی در سال 1335 ه.ش در شهرکرد متولد شد. و ذوق و طلب هنری‌اش او را در سنین نوجوانی به شهر اصفهان کشاند. شهر اصفهان در آن روزهای دهه 40 و 50 شهری بود برای گردهمایی هنرمندانی از سرتا سر ایران با افکار و عقاید متفاوت که شور و شوق هنری آن ها را در کنار هم دو چندان می کرد. بهرام الیاسی هم در زمره هنرمندان نو پا این شهر مشغول به طی کردن سفر یادگیری اش شد. در ابتدا مدت کمی را نزد استاد رضا گوهری مهر ملقب به شاه میرزا سپری کرد و سپس مقدمات قلم زنی را از مومن قلم زن آموخت. و بلافاصله تصمیم گرفت به صورت مستقل مشغول به کار شده تا به یافتن سبک و اصول کاری خودش بپردازد؛ و اینطور شد که با یک قلم و چکش، میز و ورقه ای مس کارگاه کوچک خود را راه اندازی کرد.

اولین اثر قلمزنی الیاسی جوان

بهرام الیاسی درباره اولین تجربه فروش اثر قلم زنی اش در جوانی خاطره خوشی دارد؛ وی بعد از اتمام کار، اولین اثرش را به بازار آور و به مبلغ سه هزار تومن توسط فردی به نام هوشنگ فرامرزی خریداری شد. در آن زمان قیمت سکه 40 هزار تومن بود و فروش یک اثر قلم زنی با چنین قیمتی، موجب تعجب قلم زن های بازار شده بود. این سه هزار تومن سرمایه ای برای گسترش کارگاه شد و سپس کار دومین اثر قلم زنی بهرام الیاسی که تابلویی حدود دو متر در یک متر بود آغار شد. تا آن زمان هیچکس اثری با چنین ابعادی کار نکرده بود و این اثر به کمک دایی بزرگشان رضا گوهری مهر به اتمام رسید و با قیمت خوبی هم به فروش رفت.

 

سبک قلم زنی استاد الیاسی

ساده بگویم، سبک و سیاق کاری بهرام الیاسی کلکسیون کاملی از انواع هنرمندی هاست. درواقع صفحات فلزی، بوم نقاشی او و چکش ها، قلموهایش هستند. الیاسی درمیان طبیعت های بکر و حیوانات، صفحات پر پیچ و خم تاریخ، داستان هایی از شاهنامه، مفاهیم عرفانی چون رقص سماع و دیوان شعرایی چون خیام، مولانا، سعدی، حافظ و... قدم می زند، الهاماتش را می گیرد و نقاشی های خارق العاده‌ای در سبک مینیاتور و نگارگری را قلم زنی می کند. همین است که در انتها شما را با کلکسیون جامعی از هنرها رو به رو می کند.
تکنیک های رایج در کار قلم زنی، حکاکی و کوبیدنی‌‌ست اما این استاد از کنده کاری، برداشت کاری و حالت دادن فلز برای ترسیم طرح های مینیاتوری و نگارگری استفاده می کند. پیش از او فقط  محمد تقی و مهدی ذوفن از مشاهیر قلم زنی اصفهان، در تابلوهایی با ابعاد کوچک این سبک کاری را انجام داده بوند. پروسه خلق آثار شگفت انگیز این هنرمند از زبان خودش اینگونه است:«من ابتدا برای ساخت یک کار جدید فکر می‌کنم، بعد طرحی می‌زنم، به آن علاقه‌مند می‌شوم و تجسم می‌کنم و در نهایت کار آغاز می‌شود. سپس مرحله به مرحله پیش می‌روم و در پایان هر مرحله، کار را مورد بررسی قرار می‌دهم. گاهی دو ساعت به یک مرحله کار نگاه می‌کنم، و بعد دوباره ادامه می‌دهم. با این روش کار کیفیت بهتری پیدا می‌کند.»

 

 

 

آثار قلم زنی بهرام الیاسی

برخی از آثار این هنرمند در موزه های ایران اعم از کاخ موزه سعد آباد، موزه هنرهای معاصر تهران، موزه گنجینه اصفهان، موزه کنفرانس اسلامی، موزه مشهد و یکی از آن ها که با هشت متر طول بخشی از داستان زندگی امام هشتم شیعیان را نشان می دهد در هتل پارس مشهد واقع در خیابان وکیل آباد نصب شده است. در موزه ایالت یوتا امریکا نیز اثر چوگان بهرام الیاسی نگهداری می شود. آثار این هنرمند در نمایشگاه های داخلی و خارجی کشورهای انگلستان، سوئیس و دبی هم حضور پر رنگی داشته و تقدیرنامه های متفاوتی دریافت کرده اند. من باب بالا رفتن اطلاعات عمومی شما خواننده گرامی هم خوب است بدانید نخستین شناسنامه های ملی صنایع دستی، بهمن ماه 1399 در اولین جشنواره بین المللی صنایع دستی اصفهان به 9 اثر تعلق گرفت که یکی از آثار قلمزنی استاد بهرام الیاسی از جمله این دریافت کننده ها بود. تابلوی مشاهیر و اثر غنچه انبیا جز مشهورترین آثار این هنرمند و تابلوی کاوران آخرین اثر رونمایی شده از بهرام الیاسی‌ست که در ادامه آن ها را بررسی می کنیم.


کاروان؛ جدید ترین اثر رونمایی شده از بهرام الیاسی

کاروان، جدید ترین اثر استاد بهرام الیاسی در اردیبهشت ماه سال 1402 در ساختمان حوزه هنری اصفهان رونمایی شد. این اثر با ابعاد 220 در 120 سانتی متری حدود 40 کیلو وزن دارد و موضوع آن الهام گرفته شده از شعر «ای کاروان آهسته رو/ کارآم جانم می رود» می باشد.

تابلو قلمزنی مشاهیر

الیاسی در سال 1371 تصمیم گرفت به نیت زنده نگه داشتن نام و آوازه چهره های تاثیر گذار تاریخ، ساخت سری آثار متفاوتی را به نام مشاهیر آغاز کند. اولین تابلوی مشاهیر در ابعاد 240 در 140 سانتی متر در بیست و ششمین دوره نمایشگاه ملی صنایع دستی رونمایی شد؛ تابلویی از جنس مس و روکش قلع که تصویر اشخاصی چون ابوعلی سینا، مولانا، فردوسی، سعدی و حافظ را با جزئیات به تصویر کشیده است. الیاسی درباره این تابلو اشاره کرد ساخت آن به مدت دوسال با روزی هشت ساعت کار زمان برده است. دومین تابلوی مشاهیر که در سال 2011 در حراج سالیانه آرت‌فر در وین به عنوان بهترین اثر شرقی شناخته شد، تابلویی‌ست در ابعاد 100 در 70 سانتی متر که بیش از40 چهره مشهور را به تصویر کشیده است. ساخت این تابلو در سال 1385 پایان یافت.


غنچه انبیا

غنچه انبیا اثر عظیمی‌ست که ساخت آن 4 سال زمان برده که شامل سه مرحله طراحی، حجم سازی و حکاکی بوده است. این اثر مسی 150 گرم وزن دارد و 270 سانتی متر ارتفاع که موضوع آن همبستگی انبیا الهی‌ست و با نشان دادن پیام مشترک انبیا صلح میان ادیان را نشان می دهد. هنرمند این اثر در مجلس رونمایی از غنچه انبیا درباره این اثر قید کرد:« آثار هنرمندان سخن و زبان گویای آنان است و زمینه بروز و جلوه افکار و عقاید آنان را فراهم می‌کند و من در قالب این اثر هنر و عقاید و افکار خودم را منعکس کردم.»

در آخر، می توان مجددا به اعداد و ارقامی که میان مختصر توضیحاتی از آثار این هنرمند ذکر شده نگاهی انداخت و به سرعت دریافت که عشق وعلاقه انسان به خوبی می تواند سالیان سال انسان را در فعالیت و حرفه ای با لذت و شوق پیش برده و نگه دارد.